Krótko o NCBJ

Narodowe Centrum Badań Jądrowych z lotu ptaka
NCBJ z lotu ptaka

Narodowe Centrum Badań Jądrowych powstało 1 września 2011 r. w efekcie włączenia Instytutu Energii Atomowej POLATOM do Instytutu Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana.

W NCBJ zajmujemy się badaniami podstawowymi z dziedziny fizyki subatomowej (fizyka cząstek elementarnych i jądrowa, fizyka plazmy gorącej itp.) oraz stosowaniem metod fizyki jądrowej i rozwijaniem technologii jądrowych. Centrum produkuje także m.in. radiofarmaceutyki, będąc wiodącym producentem na świecie w niektórych asortymentach oraz urządzenia dla rozmaitych gałęzi nauki i gospodarki, w tym medycyny. Centrum tworzy infrastrukturę informatyczna i laboratoryjną niezbędną dla wsparcia eksperckiego programu budowy energetyki jądrowej w Polsce.

Narodowe Centrum Badań Jądrowych jest jednym z największych instytutów naukowych w Polsce, dysponującym m.in. jedynym w Polsce jądrowym reaktorem badawczym Maria. Zatrudniamy ponad 1100 fizyków, chemików, informatyków, inżynierów i pracowników pomocniczych. Nasza kadra naukowa to ponad 200 osób ze stopniem naukowym doktora, w tym ok. 80 profesorów i doktorów habilitowanych. Instytut posiada najwyższą kategorię A+ przyznaną w wyniku oceny polskich jednostek naukowych i jest partnerem Wspólnego Centrum Badawczego (Joint Research Centre), które stanowi zaplecze badawczo-naukowe Komisji Europejskiej.

W pracy naukowej zajmujemy się eksperymentalnym i teoretycznym poszukiwaniem najbardziej fundamentalnych praw przyrody – uczestnicząc w wielkich konsorcjach badawczych spoglądamy w głąb najmniejszych składników materii oraz spoglądamy daleko w niebo, wykorzystując roboty obserwacyjne własnej konstrukcji. Prowadzimy badania reaktorowe i prace nad paliwem jądrowym, a także nad bezpieczeństwem instalacji jądrowych. Badamy gorącą plazmę dla energetyki termojądrowej przyszłości i rozwijamy metody modyfikacji materiałów. Prowadzimy badania na rzecz ochrony środowiska i na rzecz bezpieczeństwa. Przygotowujemy się do roli organizacji wsparcia technicznego (TSO) dla polskiego programu jądrowego. Rozwijamy niezbędną do tego celu infrastrukturę, w szczególności utworzyliśmy Centrum Informatyczne Świerk. Przejmujemy doświadczenia krajów zaawansowanych w energetyce jądrowej i we współdziałaniu z nimi kształcimy własną kadrę.

Odnowiony budynek Dyrekcji NCBJ po prawej i Park Naukowo Technologiczny w głębi Po prawej Dyrekcja NCBJ, a w głębi Park Naukowo Technologiczny

Zajmujemy się też działalnością produkcyjną. Budujemy podsystemy największych akceleratorów na świecie oraz sami produkujemy akceleratory dla medycyny, przemysłu i nauki. Opracowujemy nowe radiofarmaceutyki i jesteśmy ich producentem - jednym z wiodących w świecie eksportującym do ok. 80 krajów. Produkujemy także specjalistyczną aparaturę i wyposażenie medyczne. Wykonujemy podzespoły na potrzeby misji kosmicznych. Utworzyliśmy Park Naukowo-Technologiczny, w którym nasze opracowania są komercjalizowane z udziałem partnerów gospodarczych oraz rozwijają się firmy działające w branżach powiązanych z naszą działalnością.

Jesteśmy oficjalnym partnerem badawczym Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) Unii Europejskiej. Współpracujemy z czołowymi instytutami na niemal wszystkich kontynentach (w tym z CERN-em - największym laboratorium naukowym na Ziemi), a nasi profesorowie zasiadają we władzach międzynarodowych organizacji badawczych. Współuczestniczymy w globalnych przedsięwzięciach i programach naukowych (w tym w programie energetyki przyszłości ITER oraz w programie badań nad wykrywaniem ładunków niebezpiecznych i nielegalnych C-BORD).

NCBJ świadczy bogatą gamę usług badawczych i konstrukcyjnych dla kontrahentów krajowych i zagranicznych. Prowadzimy badania detektorów promieniowania jonizującego i materiałów do ich produkcji dla wiodących producentów i laboratoriów naukowych. Budujemy unikalną elektronikę do detektorów, m.in. wykonaliśmy układy i systemy dla największego urządzenia badawczego stworzonego przez człowieka – akceleratora LHC w Genewie.

Prowadzimy studia doktoranckie w zakresie fizyki cząstek elementarnych, fizyki promieniowania kosmicznego, kosmologii i astrofizyki, fizyki jądrowej, fizyki i technologii plazmy, fizyki ciała stałego i badań materiałowych, w tym dwa kierunki elitarnych interdyscyplinarnych studiów doktoranckich współfinansowanych z programu NCBiR POWER: w zakresie reaktorów jądrowych nowych generacji i projektowania radiofarmaceutyków. Wiele uwagi poświęcamy też popularyzacji wiedzy. Przedstawiamy bogatą ofertę edukacyjną dla uczniów, nauczycieli i studentów oraz ofertę szkoleniową dla gospodarki, służb publicznych i samorządowych. Co roku instytut odwiedza kilka tysięcy gości, dla których organizowane są wycieczki edukacyjne i zajęcia wg. autorskich programów oraz szkolenia. Co kilka lat organizujemy Dni Otwarte cieszące się dużym zainteresowaniem zarówno okolicznych mieszkańców, jak i gości przyjeżdżających specjalnie z odległych miejsc w Polsce.

Główna siedziba Centrum znajduje się w Otwocku w dzielnicy Świerk. Zakłady i pracownie naukowe NCBJ zlokalizowane są także w Warszawie i w Łodzi.

Narodowe Centrum Badań Jądrowych z lotu ptaka
Początki - budowa pierwszego reaktora EWA
Odnowiony budynek Dyrekcji NCBJ po prawej i Park Naukowo Technologiczny w głębi
W NCBJ jak w parku, zieleni wbród
Budynek fizyki
4laby - cztery nowe laboratoria w NCBJ
Centrum Informatyczne Świerk